Çocuk sahibi olmak için tüp bebek merkezimize başvuran çiftlerden, kadının değerlendirilmesinde hem üreme organlarının muayenesi hemde tüm vücudun  muayenesi çok önemlidir. İnfertil çiftlerin muayenesinde infertilitenin – kısırlığın nedeni konusunda  çok önemli bilgilere ulaşabiliriz

Çocuk sahibi olmak isteyen çiftlerin bir yıl boyunca korunmasız ve düzenli cinsel ilişkiye rağmen gebelik  elde edememelerine infertilite – kısırlık denir.

Düzenli ve korunmasız cinsel ilişkide bulunan çiftlerde bir yıl içerisinde gebelik oranı % 85’ dir. İnfertilitenin – kısırlığın nedeni  kimden kaynaklanır ? Toplumda gebelik oluşmuyorsa sorunun çoğunlukla kadınlardan kaynaklandığı düşünülmektedir. Bu düşünce yapılan araştırmalara göre  yanlıştır.

İnfertilite – kısırlık kimden kaynaklanır:

% 40-50 kadından kaynaklanır

% 30-40 erkekten kaynaklanır

% 25 hem erkekten hem kadından kaynaklanır

% 10-15 infertiliteyi-kısırlığı açıklayacak hiçbir neden bulunmaz ( nedeni bilinmeyen infertilite )

Çocuk sahibi olmak için baş vuran çiftlerden fiziksel, duygusal ve maddi olarak fedakarlık gerektiren çeşitli testler, tetkikler istenecektir. Bu testler hastalarımızdan istenmeden önce  hastalarımızın daha önceden yaptırmış oldukları  testlerin sonuçları ve tedavileri ayrıntılı olarak incelenir. Böylece  hem aynı infertilite ( kısırlık )  testlerini tekrar istememiş hem de çiftin infertilite ( kısırlık) nedenleri konusunda ipuçlarını araştırmış oluruz. Hastalarımıza  tavsiyemiz kliniğimize gelmeden önce infertilite için daha önceden yaptırmış oldukları tüm tetkikleri ve uygulanan tedavilerin ayrıntılı açıklamasını ( epikiriz ) alıp getirmeleridir. Bu uygulama infertilite tedavisinde hastalarımıza zaman ve  ekonomik kazanç sağlamaktadır.

İlk görüşmeye infertil çiftin birlikte gelmesi; infertilite (kısırlık) nedenlerinin araştırılması, değerlendirilmesi ve infertilite tedavisi  için oldukça önemlidir. İnfertiliteye neden olan faktörler çok fazladır. Sizlerden adetlerinizin düzenli olup olmadığı, önceki tedavi denemeleriniz ( aşılamar, tüp bebek uygulamaları vs ), adet kanamalarınızın miktarı, düşükleriniz, geçirdiğiniz ameliyatlar, üreme sistemi ile ilgili enfeksiyon geçirip geçirmediğiniz konularında bilgiler istenecektir.

Erkeklere ise ilaç kullanımı, hangi mesleği yaptığı, genital ( üreme ) sistemi yaralanmaları ve yaralanma varsa ameliyatları, uygulanan ilaç tedavileri, genitoüriner enfeksiyonları ayrıntılı olarak sorulacaktır.

Çiftlere ne kadar süredir çocuk sahibi olmak için tedavi oldukları, haftada kaç defa ve adet döngüsünün neresinde cinsel ilişkiye girdikleri, ailelerinde doğumsal bir hastalık yada sakatlık olup olmadığı sorulacaktır. Çocuk istemi ile baş vuran siz değerli çiftlerimizden bize ve kliniğimize tam bir güven içinde gelmenizi sorduğumuz sorulara hiç bir şeyden çekinmeden açık yüreklilikle yanıt vermenizi istemekteyiz. İlk muayene sırasında odada sadece çiftlerin olması sizleri daha rahat hissettirecek ve bizlerle daha rahat iletişime geçmenizi sağlayacaktır.

Çiftlerin ilk görüşmesi tamamlandıktan sonra çiftler ayrıntılı olarak muayene edilirler. Erkeklerin muayenesi tüp bebek konusunda deneyimli üroloji doktoru  tarafından yapılmaktadır. Daha sonra hastalarımızdan istediğimiz serolojik ve mikrobiyolojik testler, hormon testleri, semen analizi ( spermiyogram ) pelvik ultrasonografi ( usg ) suçları değerlendirilir, genital ve sistemik muayene yapılır. Muayene bilgileri ve test sonuçları beraber değerlendirilip, kadın doğum doktoru ve üroloji doktorlarının ortak görüşleri doğrultusunda, çiftlere en uygun ve başarı şansı en yüksek olan tedavi yöntemi seçilir.

İnfertil çiftlerin değerlendirilmesi kadın doğum uzmanının infertiliteye (kısırlığa) neden olan faktörlerin ayrıntılı görüşülmesi ile başlar. Daha  önce yapılmış tedaviler, varsa ameliyatlar ( laparoskopi, histereskopi, laparotomİ) ve bunların raporları, adet düzensizlikleri, daha önce uygulanmış korunma yöntemleri, başınızdan geçen enfeksiyonlar ( verem, sarılık, kabakulak, klamidya ), alkol sigara kullanımı, meme başından süt gibi sıvı gelmesi, ağrılı adet görme, infertilite süresi, varsa önceki gebelikler. Daha  önceden yapılmış kan testlerini, rahim filimlerini ve raporları, uygulanan tedavideki ilaçların reçeteleri yanınızda getirmeniz sizleri daha kısa sürede değerlendirip biran önce tedaviye başlamamızı sağlayacaktır.

Çiftlerden kadının değerlendirilmesinde sistemik muayene ve jinekolojik muayene ( üreme organları ) muayenesi çok önemlidir. Kadının muayenesi infertilitenin – kısırlığın sebeblerinin bulunması açısından en önemli bilgilere ulaşmamızı sağlar. Kadın muayene edilirken sadece üreme organları muayene edilmez bütün vücut muayene edilir. Muayene sırasında bulunan ek rahatsızlıklar ortadan kaldırılıp daha sonra kısırlık-infertilite tedavi edilmelidir. Hormonal hastalıklar (şeker hastalığı, guatr, polikistik over sendrom, prolaktinoma ) üreme organlarının normal ve etkili çalışmasını yakından ilgilendirmektedir. Üreme organlarının bazı hastalıklarıda tüm vücutta belirti verebilir ( kıllanmada-tüylenmede artış – sivilce çıkması- yüzün yağlanması – kilo artışı gibi ).

Kadında saptanan mikrobik patojenler, enfeksiyonlar infertilite – kısırlık tedavi başarısını etkilediği için önce  bunların tedavi edilmesi gerekmektedir. Bu amaçla rahim ağzından ( serviks) ve vajen içerisinde sürüntü örnekleri alınarak mikroskop altında incelenir bu teste pap-smear  testi denir. Vajinal muayenin son aşamasında aynı aşılama yada embriyo transferi yapar gibi ince uçlu bir katater rahim ağzından geçirerek uterusun içine ilerletilir bu prova zor olursa yada kateter rahimin içine ilerletilemezse aşılama yada tüp bebek öncesi rahim ağzının genişletilmesi gerekebilir.

Kadının muayenesinin ikinci aşamasını ultrasonografik inceleme oluşturmaktadır. Ultrasonografide kadının üreme organları rahim ağzı, rahim, yumurtalıklar ve tüpler değerlendirilir. Üreme organları ile ilgili bir sorun tespit edilirse bu sorun ortadan kaldırılmalıdır. Ultrasonografi ile infertil çifte uygulanacak olan tedavinin seçimi ve tedavinin başarı şansını belirleyecek over rezervi ( yumurtalık rezervi ) değerlendirilir.

Yumurtalık rezervi ve yapılan kan testlerinin sonuçları beraber değerlendirilir, yumurtalıkların hangi tedaviye ne şekilde yanıt vereceği tahmin edilir ve buna göre ilaç dozları ayarlanır.

İnfertil – kısır  çiftlerin tedavisinin şekillenmesinde tedavi seçiminde ve ilaç dozlarının ayarlanmasında  labaratuvar testleri önemli bir yere sahiptir. Adetin 2. Yada 3. Günü yapılacak olan hormon testleri ( FSH, LH, ESTRADİOL,PROLAKTİN, TSH, İNHİBİN – B ) ile yumurtalık rezervi ve ilaçlara verilecek cevap değerlendirilir.

Yazılanlardan anlaşılacağı üzere yumurtalık rezervi ultrasonografi ve hormon testleri ile beraber değerlendirilir.

İnfertil – Kısır hastalara ilk görüşmede sorulacak soruları kısaca aşağıdaki gibi özetleyebiliriz. Buradaki soruları kendinize sorup not almanız görüşmeye geldiğinizde sizlere daha faydalı olmamızı sağlayacaktır.

Kadın kısırlığı – infertilitesi için sorulacak sorular?

• Mensturual döngü ( Adet kanamaları ) düzeni ve miktarı ile ilgili sorular:

– Her ay düzenli bir şekilde adet kanamasının olup olmadığı

– Adet kanama miktarının az yada fazla olması

– Ara kanamalarının olup olmadığı

– Cinsel ilişki sırasında ve sonrasında kanama olup olmadığı

– Adetlerin ağrılı olup olmadığı

• Daha önceki gebeliklerle ilgili sorular:

– Yaşanan düşükler, sayısı ve düşüklerden sonra kürtaj işlemi yapılıp yapılmadığı

– Düşük  tehditleri – hamilelikte  kanama olup olmadığı

– Daha önce doğum olmuş ise sezeryan mı yoksa vajinal doğum mu olduğu

– Dış gebelik olup olmadığı oldu ise dış gebelik tedavisinin ameliyat ile mi yoksa ilaç tedavisi ile mi yapıldığı

– Mol gebelik ( üzüm gebeliği ) olup olmadığı

– Boş gebelik olup olmadığı

• Daha önce geçirilen ameliyat olup olmadığı?

– Üreme organları le ilgili ameliyatlar

– Miyom ameliyatı

– Çikolata kisti ameliyatı

– Endometriozis ameliyatı

– Yumurtalık kisti ameliyatı

– Dış gebelik ameliyatları

– Konjenital genital organ anomalisi ameliyatları

– Kanser ameliyatları

– Endometrial polip ( Rahim iç zarı ameliyatları )

– Rahim ağzı yarası yakılması

• Karın içi ve üreme organlarının fonksiyonlarını ilgilendiren ameliyatlar:

– Apandisit  ameliyatı

– Bağırsaklarla ilgili ameliyatlar

– Mide perferosyonu ameliyatı

– Sindirim sistemi ile ilgili tüm ameliyatlar

• Takip edildiği kronik hastalıklar yada tedavi edilmiş geçirilmiş hastalıklar:

Kronik hastalıklar : Şeker hastalığı, yüksek tansiyon, böbrekle ilgili hastalıklar, hipotroid ( guatr ) hastalığı, polikistik over sendromu, prolaktinoma, meme başından süt gelmesi – galaktore,

• Üreme sistemine ait enfeksiyon geçirilip geçirilmediği ile ilgili sorular:

– Pelvik inflamatuar hastalık (PID)

– Gonore

– Klamidya  ( chlamydia trahomatis)

– Mycoplasma

– Candida ( mantar )

– Üreoplasma

• Daha önceden yapılmış kan testleri rahim filmi:

– Hormon testleri:  ( FSH, LH, PROGESTERON, Prolaktin, Estradiol, İnhibin – B, TSH )

– Serolojik testler: HBsAg, ant HCV, HIV-AIDS, SİFİLİZ, Rubelle, toxoplasma, klamidya

– HSG: Rahim filmi raporu

Erkek infertilitesi için sorulacak sorular ?

• Daha önce ameliyat olup olmadıklar:

– Varikosel ameliyatı

– Vazektomi ( erkek kordonu bağlatma ameliyatı )

– İnmemiş testis ameliyatı

– Testis torsiyonu ameliyatı

– Kazalar sonucu testiküler yaralanma ameliyatları

– Prostat ameliyatı

– Kasık fıtığı ameliyatı

– Tese, mikro-tese ( sperm bulma ameliyatları )

• Geçirilmiş enfeksiyonlar:

– Orşit ( testis iltihaplanması )

– Kabakulağa bağlı testis iltihabı

– Epididimit

– Tekrarlayan dirar yolu nefeksiyonunun varlığı

– Ürogenital enfeksiyonlar

• Takip edildiği kronik hastalıklar yada tedavi edilmiş geçirilmiş hastalıklar:

– Siroz

– Kronik böbrek yetmezliği

– Şeker hastalığı

– Beyin tümörleri ( hormon bozuklukları yapar )

• Hangi mesleği yaptığı

– Radyosyonla ilgili meslekler

– Sıcak ortamda çalışmak fırın – sauna – hamam

– Uzun süre oturarak yapılan meslekler şöför ve benzeri işler

– Akü sanayisinde çalışan kişiler

– Boya ve mobilya işinde çalışanlar (uçucu gazlar )

• Seksüel hikaye

– Cinsel isteksizlik

– İktitarsızlık ( erektil disfonksiyon – impotans )

– Semenin ( Meninin ) hiç olmaması

Kadın ve erkeğe sorulacak ortak sorular?

• İnfertilite ( kısırlık ) süresi
• Sigara alkol kullanımı
• Beslenme tarzı
• Daha önceden cocuklarının olup olmadığı  yada gebelik oluşup oluşmadığı
• Varsa önceki ilişkilerinden çocuğunun olup olmadığı yada gebelip oluşup oluşmadığı
• Gebelik isteminden önce korunuyorsa korunma yöntemi ve süresi
• Cinsel ilişki sıklığı ve zamanlaması
• Genel muayene soruları
• Boy, kilo, vuçut kitle indeksi, tansiyon, yağ kıl dağılımı, sivilce akne varlığı
• Birinci derece akrabalarınızda çocuk sahibi olamayanların yada tedavi ile çocuk sahibi olanların varlığı

Kadın infertilitesi nedenleri ?

Kadın İnfertilite – kısırlık testleri  ?